Tuesday, January 10, 2017

Na nupi hrangah tuahsak aw: ( Husbands, love you wives, Eph.5:25)

Na nupi duat awla, duhdawt aw: 1.Na tuahnak thawn langter aw
Na nupi na duhdawtnak cu na tuahnak (action) thawn langter aw. Tuahnak tel locun duhdawt -nak cu a thi a si. Bible in “Pasal pawl, nan nupi duhdaw uhla an hnenah awkam saang hmang hlah uh” a ti. Col 3:19. Pakhatnakah pasal pawlin kan fate pawl hnenah Pathian kan duhdawt -nak thawn duhdawtnak kan langter hnuah a pahnihnak ah kan nupi kan duhdawtnak thawn langter ding kan si. Kan fate pawl kan duhdawt asi ahcun anmah hringtu kan nupi pawl khal kan duhdawt ve hirmhirm a tul. Pasal pawlin kan nupi pawl duhdawt ding hi Pathian thupek mi khal a si. “Pasal pawl, Khrih in Kawhhran cu a duhdawt ih a hrangah a nunnak tiang a pek vekin nan nupi pawl cu nan duhdawt pei” (Eph 5:25). Fate pawlin nu le pa hnen in duhdawtnak khawpten an co ttul vek n nupi pawl khalin an pasal hnen ihsin duhdawtnak khawp ten an co a ttul ve a si. Pasal hrekkhat pawl cun an nupi pawl an duh zet konan an duhnak an angter theu lo.

2.Upat peknak thawn langter aw
Pasal pawlin nupi pawlih upat ding lawng kha ruahsan ding a si lo, nangmah khal in na nupi kha na upat ve a ttul. Na nupi na upatnak in na faate pawl kha pakhat le pakhat upat awkdan na zirh rero a si. Nangmah a pasal hmanin na nupi cu na upat lo asile ziangtin na fate pawl cun an nu cu an upat ve thei ding? Kan nupi pawlih a ttongmi pawl thate’n kan ngai sakmi khal hi anmah kan upat langternak phunkhat a si.

Na nupi ih upat ding na duh vekin amah khal upat ve aw. Nupa cu pakhat le pakhat upatnak pek awk ding a si. Nupi lawngin a pasal upatnak a pekih a pasal in a nupi upatnak a pek ve lo asi ahcun, cucu bawi le sal (master and slave) dinhmun vek a si. Pasal pawl: nangmah parah tuah -hai seh ti na duh mi pawl kha na nupi parah ah tuah ve aw. Bible in “Mi in kan parah tuah haiseh ti nan duh vekin mi dang parah tuah ve uh” (Matt 7:12) Na nupi na upat asilen na fate pawl khalin an upat ve ding. Na nupi cu duhtawk in ttongkam tthalo le awkam sang thawn na biak asile na fate pawl in an lo cawng ding. Curuangah “na nupi thawn nan umtlang tikah a derdai deuhmi an si ti theithiam uhla upat uh, ziangah tile nanmah thawn hmun khatah Pathian ih pekmi nunnak laksawng ro cu an co ve ding” (1 pet 3:7).

3.Nangmah le nangmah na duhdawt awkvek in duhdawt aw
Mai nupi duhdawt lo cu mah le mah duhdawt aw lo thawn abang rep a si. Fala tlangval lai lawngah duhdawtnak hi langter ding asi lo. Fala tlangval lai hnak hmanin nupa si hnu ah duhdawt aw sinsin ding hi Pathian duhnak a si. Bible in “Mipa in an nupi pawl cu anmah ih takpum an duhdawt vekin duhdaw ve ding an si. A nupi a duhdawtu cu amah le mah a duhdaw awtu a si” (Eph. 5:28).

4.Na ttongmi tthaten ngai sak aw
Na nupi na duhdawtnak cu an ttongmi ngaisaknak thawn langter aw. Thil pakhatkhat na tuah tik khalah na nupi hnenah a ruahnak sut hlam aw. Pakhat le pakhat upatnak le duhdawtnak lang- ternak a si. Thil na tuah tikah na nupi ruahnak na sut ve lo asilen na nupi cu zianghman ah na siar lo vekah a cang thei.

5. Na caan pek aw
Na nupi thawn nan umtlang caan, na nupi kiangih na um caan hi nangmai hrangah na nomawk bik caan siseh. Na nupi hrangah na caan pek aw. Na fate pawl hrangah caan na pek ttul vekin na nupi hrangah (private time) caanttha pek aw. Nupi thawn nuamzet in um ding hi Pathian duhmi a si. Bible in “Vanhnuai ih tikcu tawite Pathian in nunnak a lo pekmi sungah hin na duh mi na nupi thawn nuamzet in um uh, ziangah tile leilungtlun na nun sungah hin cumi cu na hnaṭtuan man laksawng a si” (Thusimtu 9:9).

6. Na ttongkam thawn langter aw
Na nupi na duhdawtnak cu na ttongkam thawn langter aw. “ka lo duh tuk, na mawi tuk, na fel tuk” tivek ttongkam kha nupi pawlin an theih ttulmi le an theih duh zetmi ttongkam pawl a si. Thil an tuahtthat mi parah khalah porh awla lawm aw. Angki thar an hruk tikah “na angki thawn na kaih aw tuk, na pungsan (form) cu ka duh zawng rori na si” ti vekin sim aw. An hni siamsi mai ding. Bible in “Curuangah na no lai na nupi parah lungawi awla, A parah lungawi nomnak nei aw. Cun amah cu zukneng bangin a mawi mi le duhnungza a si. A duhnunnak cun a lo lungawi ter dingih, A lo duhdawtnak in a lo zeel ding a si” (Thufing 5:19).

7. Rintlak in um aw (Be faithfull)
Na nupi na duhdawtnak cu rintlaknak (faithfulness) thawn langter aw. Na nupi na duhdawt taktak asilen nunau dang uar hlah. Na mit ah na nupi kha a mawi bik n hmu ringring aw. Nupi nei cingin nunau dang uar hi ningzah thlak ngaingai a si. Bible in “Ka fapa, ziangruangah nunau dang na duh? Ziangruangah midang nupi ih duhnunnak cu na duh sawn?” (Thufing 5:20). Khawleng na suak caan le khual na tlawn caanah na nupi in a lo rinsan ngam ding hi a thupi zet. Na nupi cu Pathian in pekmi laksawng a si. Pathian pekmi laksawng na duh lo asi ahcun, amah laksawng a lo pettu pa a lungawi lo ding. Bible in “Nupi ton cu thil ṭtha ton a si; Cumi in Bawipa ih ṭthatnak na parah a langter” ( Thufing 18 :22

This article belong to 
Saya Thian Nun Piang

Ho dah ropi cem hnga? (tangdor nak cu cawisannak nu asi)

Voikhat cu saram pawl hi meeting an tuah, cuhmun i an baiceih mi cu, “kan lak ahhin aho dah a ropi cem hnga” timi an ceih. Pawpi hi ahrum awnh ning zong athang, cun acak zong acak, aral zong aṭha curuangah ramtang bawi si awk ah aitlak tiah an ti. Ngal hi aho ahriam fawn, acak zong acak fawn tiin arak vote tu zong cu an um ve, cuticun an theih mi aṭhawng le acak an timi phpoh cu an van chim duahmah cio hna. 
Pawpi nihcun, “keimah hi ka fim cem, minung zong nih akan ṭih cem, saram lakah hin ka ral aṭhacem, thil ka tikhawh cem” tiah asarampi pawl lakah capo ngai khin an mah zoh pah cun avan chim, ahohmanh nih an let ngam lo.” Cubantuk i i uangthlar ngai le capo ngaiin a um lioah cun, hngalsang(mosquito) nihcun ava zuangi pawpi hmul karlakah thek tiah avai tenh i ava seh, athak celh lo ah heh tiah ai cheih len. Ngalsang cu a hmul karlakah ai tenh caah Pawpi nihcun a hmu kho fawn lo.

Cuti i Pawpi athak celhlo ai cheih len lioah, Ngalsang(mosquito) nihcun, “Ka fate ko nain nan ṭihbikmi Pawpi hmanh umawk hngal loin atuah khotu ka si, curuangah thil tikho cem le miropi cem timi cu kei mah hi ka si” tiin ramsa dihlak hmaiah capo nawn cun avan aukhuang ve.  Cuti i capo ngaiin ai her len lio ahcun an meetingnak hmun kilkawm teah dai ziartein arak ṭhu ko mi Maimawmh(spider) nihcun, Ngalsang hi pakhatkhat cu chimhcawnpiak ahau,"Pawpi umawk thei loin na tuah ruangah khan  na vai capo ngai si kaw. Ka bu ah rak ra law, na ropit lo zia kan hmuhsak lai," tiah ati.  Capo nawn cun Ngalsang zong nihcun ka van ralai, zeidah ka tuah khawh timi cu kan theih lai cu, tiah aleh ve.

Ngalsang cu Maimawmh sinah kal ding cun ai thawh, ava phak tik ahcun, Maimawmhbaw (spider net)ah Ngalsang cu aitartahak diam ai! Hehtiah athazaang umek in acawlsek, achuak kho hlei lo, asi avang, Maimawmh sinah zeiruangah dah hitihin na ka tuah, van ka chuah zawk ca tiah ahei ti. Maimawmh nihcun, “Tikha cun na ropit lo zia, na nep zia nai theih cang lai mu. Tikhan na tang lai i na thi ko lai, cuhnu ah ka fanotete pawl nih na sa an i ei dih ko lai” tiah ati.
Ngalsang nihcun, “Thil tikhotukin ka rak i theih tawn, ka rak capotuk fawn, kai capo ruangah atu cu ka thi ko cang lai hi teh” tiah ati. 

#Note: Cathiang nih, "Pathian nih milungpuam cu adoh hna i mitoidor cu a vel kha apek hna," ati. Cucaah cun aṭhawngmi Pathian kut toiah toidor tein khuasa u law amah nih acaan arem ati tikah an hlorh te hna lai.(1 Pet 5:5-6).

=Kan Bible nih achim bantukin, mi capo si hi ṭih anung taktak, mualpho ning zong afak, tlaknak zong asang, minchiat dang he zong ai lo fawn loh, thihnak zong asi fawn. Nabeltein Bawipa hmaiah tangdor tein Amithmai zohbutein kan nun asi ahcun, atikcu acaan teah Akan hlorh lai, kan cawisan hna lai tiah akan kamh. Pathian cawisan timi cu azeilei poh in nun hah adam....!!! 

=Capo nun he pehtlai in Bible verses pawl: (Proverbs 15:25, Psalms 31:23, Proverbs 3:34, Isaiah 3:12, 2 Tim 3:2, 1 Pet 5:5-6, Etc...). Bawipa nih mah hi tuanbia tawite hmangin na nunah atharin biachim ṭhan ko seh...God bless you all..!!