Saturday, September 27, 2014

"ZUMHNAK I PATLING ASIMI JOB NIH A INNCHUNGKHAR A HRUAI NING"


Kan theih bantukin Bible chungah Job hi taksa le Thlarau lei ah patling zohchunh tlak mi asi.Thlarau lam i a innchungkhar  a kaihhruai ning  ah hin cawntlak tak asi.

1. Arumtuk nain a rumnak nak in Bawipa bochan ai duh deuh {Job.1:5}
Bible nih a chim bantuk in Job cu mirum tuk mi asi  i, a mah chan lio ahcun Nichuah nak lei amah bantuk  mirum le miropi a ho hmanh an um lo ti asi{Job.1:3}. Asinan a rumnak ai tlaihchan lo ruangah nitin Pathian a bia i, raithawinak a tuah {v.5}.Lei thlawsuah nak men cu tuchun i  um, thaizing i a lo t’han men mi asi ti hi fiang tuk in a theih. Amah ah le sualnak a nei fawn lo. Asinan  cu zong cu rinchan a tlak fawn ti zong atheih fiang.rinchan tlak le biaktlak cu a petu Pathian lawng hi asi {Saam.118:8-9}.

2.Nitin in  Bawipa a bia{V.5}
An innchungkhar an i  kaihhruainak dingah Bawipa tello cun a si kho lo ti a theih, curuangah nitin in  Bawipa'i sinah rai athawi.Enok zong fate a neih cun Bawipa he umt’i kalt’i a cawng chinchin {Sem.5:21-23}.Zumtu unau Pathian tello cun innchungkhar  hi hruai t’hit’ha khawh asi ngaingai lem lo. Bawipa nih in cu asaklo ahcun  a satu pawl cu an bang lak men ati kha{Saam.127:1}.Job cu a innchungkhar a hruai khawhnak ding ahcun Bawipa abiak, a chawnh, Bawipa a au ti zong kan theih.


3. Afale pawl hrangah a hlankan in rai athawi piak cia hna {V.5}.
Afale pawl an sualhnu le chim a theihlo hnu ah puithiam tlangbawi Eli bantukin a chim  lo. Ahlan  tein  "Ka fale pawl nih Bawipai cungah thil an rak tisual zong asi kho men,  " tiin rai athawi .  A ropi in a va sunglawi hringhran dah aw!! .  Zumtu nu le pa kan fale pawl khamhnak co loin  thlarau tlau ding hi kan vein, kan ruat  taktak maw? Job nih cun a fale khamhnak co dingah  "zingka tein a tho " ti kan hmuk. Hiti anun hin a fale nun a veizia fiangtuk in kan hmuh khawh.. A duamdam men in a tilo ti zong kan hmuh khawh,  tiktak thlak te in ti ka hmuh khawh.  Kan fale hi titak i kan ti lawngah hin nunnak theitlai taktak hi an nun nih a tali khawh lai.  


JOB NIH PATHIAN AI RINCHANH  NAK THEI TLAI 
1. Afale unau sarih lungrual tele i daw tein  khua an sa {V.4}.
Job  fale hi nupi pasal an neih  hnu in  inn dang an tlei hnu zawngah rawl an ei tlang, inn khat hnu in khat ah unau rual rawlei tlannak an tuah t’heu tawn ti Bible ah kan hmuh. .A pa Pathian ai rinchan nak le t’ihnak theitlai cu a fale lungrual te le thinlung hmunkhat in khua an sa kho. Tulio kan chan van zoh ah hin cun unau ai chawn kho lomi, veh zong ai vehvai kho lomi tawr le cheng an um. Chiatni t’hatni lawng i, ai vehvai fangfang mi tampi rel cawk lo an um fawn. Ti le rawl zong i  hrawng kho loin zumtu, hnungzultu aiti mi kan tampi. Job  fale cu ei tlang, in tlangin thinlung hmunkhat te he khua an sa cetmat kho hna. Tuni kan nih zumtu innchungkhar cio hi teh zei hla kan lawh?  T’henkhat cu Pa le rocuh ruang men hmanh ah u le nau mithmait’ha hmanh ai hmu kho tilo mi zumtu  tor le cheng an um ti zong kan theih cio t’heu lai dah tiah ka zumh. Unau ai remawk kho lomi, ai hua thai mi hei ti bantuk pawl hna khi t’ha tein van zoh hna usih law,   nu le pa Pathian t’ihzah nak cang thiam lo le Thlarau lam lei i  nun tlakchamnak theitlai aark  si tawn.

2. Zeibantuk vanduainak zong a tuar khawh {1:20-22,2:10}
Kan theih bantuk in  van duainak cu a battalion in Job cungah aphan nain  Bawipa a thangt’hat khawhrih t’hiamt’hiam. Hi nun hi awl tein a ngahmi nun asilo.Van duainak aton hlan tein Bawipa ah hramhnget tuk a rak thlak cang caah a si .Unau harsatnakm lung retheihnak a phunphun a van phanh tik i kan nun a buai lo nak hnga ding ahcun a hlankan tein  Bawipa ah thazaang rak lak cia kan hau . Harsatnak a phak lawng i, Bawipa tlawnlungawi kan van i timh ah khin cun kan rak tlai tuk tawn. 

3. Asungh cia mi letin thlawchuahnak a don t’han {42:10-12}.
Zumtu ti men si loin  Bawipa a rinchantu pawl le amah chungah hramthuk pi bun hi, ai phun cangmi hna caah cun vanduatnak, vansannak, khuruahharnak, vanchiarnak a phunphun an ton caan hmanah “an sungh an ralmi vialte cu aletin CUNG PATHIAN nih a cham t’han viar tawn hna{Joel.2:25}.Pathian rinchantu pawl le amah he hmailei panh in ralt’ha tein a panh mi zumtu pawl cu tuarnak le zathlaknak in anun a dong bal lo. Cubantuk an ton a va si hmanah  Bawipa nih an cungah alet in  A rulh t’han t’hiamt’haim ko hna. Amen..!!!! relchap....{Ezek.14:14}

Bawipa nih A biatawite hmangin  in thlawchuah ko hna seh. 

"THINHANNAK HI"

“Nan thin a hun ahcun na thinhun nak kha sualnak chung i an luhpitu siter hlah; cun na thinhun nak cu ni tlakter hlah” (Ephesi 4:26)
Thinhannak hi  sual thiamthil t’hatuk mi asi tihi kan theih hlei ah, sual chung i a tak i kan luhnak dingah a (Atom bomb) pakhat asi tihi kan theih dingah ka van chim hmaisa duh. Minung tungcho i a kalmi lakah hin a thinhang bal lomi si maw, kan thin a hang kho hrimhrim loh titu hi cu kan um t’heu lai lo dah tiah a zumh um.  Asinain thinhan nak kan ton ning belte cu pakhat le pakhat  an i lo cio lai lo.  

**ZEIHIN DAH KAN THIN A KAN HAN TER??** 
A tambik ahcun kan zumh ning bantuk in thil a van phak tawn lo tikah hihi kan thinhannak hrambik cu arak si tawn t’heu. Hihi kan theih zungzal awk mi thil asi. Kan i ruahning bantuk lawng hin thil hi avan phan then lem bal tawn lo tihi kan pom thiam a herh, kan duh ning le t’ha kan ti ning poh le kan duh zawng lawng hin thil hi van phan zungzal sehlaw cu midang vialte hi awlawk chawng vansangin kan mah ruangah a chukcho ah um awk thei loin vansang luri in kan tuah zungzal hna lai tinak asi. Thianhannak van phan tawn mi ruangah hin kan mizia taktak, a muril hi a van hai (thur) chuah tawn. 


ZEITIN DAH SI NE LAI AW??
Kan Bible catlang tarmi ah khin kan hmuh bantuk in kan thinhan hi cu a kan sian ti cu fiang kelhkolh in kan hmuh khawh, kan theih khawh, asinain a hnung a van zultu tebak khi a van poimawh tuk nak te cu asi, Thinhannak men kha cun Pathian bia  arak kalh lem lo, cu thinhannak cun ni in tlakpi hlahseh tiah avan kan cah ai, kan thin a kan hantertu  pawl kha kan haut zualchin asi ahcun kan thinhan nak nih kan ni a kan tlakpi tinak asi. A vabuaitlak ve aw!!! Thinhannak nih hin sual khur chungah a kan luhpi/a kan thlak tawn. Cucu kan Pathian bia nih a duh lo tukmi asi fawn, thinhan a kan sian lio ah sualbel te sual a kan siang lo ti ka hmuh. Zeitin dah kan ti ne lai??  

Na thinhan, Ni nih tlakpi hlahseh : Hihi a poimawh tuk mi cu asi, Ni cu a tla i, avan chuak t’han, cubantuk cu kan thinhannak kha asi awk asi lo a ti, Kan thinhang i kan i el nak pawl hi thiam deuh, thei deuh, teitu fim deuh si kan i cuh ruangah a rak si tlangpi tawn. Awle..!! thil kan rak donson ning kha hika ah hin a rak poimawh tuk hringhran, David cu hmun pakhat a kal nak ahcun  Mi pakhat nih  lungin a rak cheh tik ah, anchia a rak lawh neep ai, a hnungzultu pawl nihcun an lu kan lak piak lai hlah maw zeihme an titik ahcun  anih nihcun Bawipa nih David khi anchia va lawh ati asi kho men, tiah a rak  lehdiam hna ai (II Samuela 16:7-10).

THEIH DINGMI:
JESUH KHRIH  zumtu kan si i, nitin sual thihtak i CROSS lam tluang zultu kan si ahcun  kan hmailam thinhannak ding a phunphun a van phan lai dingmi pawl hi kan mah nunnak ah thiin van phan seh, cucu a poimawh tukmi asi, midang pawl nih an in elrelnak si maw, na duh lo zawng si maw, na cungah a van phak tikah thiin a van phak mio asi ahcun a dot le i, a  changtu sual van chuak ding mi zong kha thilak in hmeh piak an raksi zungzal ko lai. Kan ruah lo tuk mi le kan duh lemtuk lo mi pawl hi kan hrnangah thilt’ha ngaimi an rak si lehlam tawn, mi nih a kan relchiatnak, a kan dehcawhnak pawl zong hi kan hrangah kan thlarau t’hancho nak dingah BAWIPA, PATHIAN nih a van kan danghmi, a van kan(KHILAI) mi thil an rak si ve tawn. Siangpahrang David nih Bawipa nih a titer asi lai dah tiah  azumh ning bantuk khan cubantuk  cun zeipoh hi, a  donson ning thiam  u sih law, thinhan nak cu kan pumpelh khawh zungzal ko lai, BAWIPA SUNLAWI NAK CAAH...!!!!  

Bawipa nih a tharin thlawchuahnak in pe ko seh..!!!


"THINLUNG KHAWIH, BIATHUK(RIL) PAWL"

-Education(cawnnak) nih hin minung nunphung hi a dihlak in a thlen viar lo hmanhah a tuah t’hat khawh- Aristotle
-Miropi si i tim bal hlah, thil ropi tuahkhawh tu i zuam deuh- Narendra Modi
-Hawit’hasinak hi a thianghlim i, atlo fawn, a duhumin a hngettuk fawn, damchung tiangin a deih khawh. Phaisa tibantuk hna kan i cawi asi lem lo ahcun-Mark Twain

-Minung damchung hlawhtlinna hi Sum le Pai lakluh tam leipang asi lo, zeibantuk innchungkhar dah an dinh tihmun in a si deuh - Joseph P Kenedy
-Kan mah hrang i kan thil timi pawl cu kan mah sin t’hiamt’hiam ah a ziamral thotho, midang hrangah kan thil timi belte cu mithinlung ah ziamral ti a um ti lo -Albert Pine

-Zumhtlak na sinak pawl, talent naneih t’hatzia le na felzia vialte cu  na thiltinak ah na langhter  hlan poh cu a hohmanh nih an in zum bal lai lo -Boefeker
-Mihrut nihcun a ngaithiam kho lo i, philhni a nei bal lo, mingaihsam minih cun a ngaihthiam i, a philh colh fawn. Mifim nihcun angaihthiam i, sihmanhsehlaw zeitik hmanhah a philh bal lo  -Thomas Szasz
-Mi ralchia nihcun a thih taktak hlanah  voi duai lo, rel cawk lo, thihnak atem ta tawn. Asinain miralt’ha nihcun  vawikhat bak a thi bal lo- William Shakespeare
-Beidonghnak tiangin caankhirhkhan a um bal lo, an mah le an mah an i hmuh ning bantukin an beirong hi a rak si deuh- Katherine Kulhman
-Mi t’henkhat nihcun hmailei nun thlir loin caan liam cangmi heh tiah aruat kit t’han tawn. Hmailam khawceu cuannak cun caan liam cangmi caan van ruah kir t’han a olsam deuh ruangah -Martin Luther King
-Hlawhtling dingah chuahnak tile ramin ropi le rumnak a herh cung hlei loh. Hlawhtlinnak lei ah a kan hruai khotu deuhtu cu Ralt’hatnak, lungdong lo i hmainorhnak, i timhngam nak le a dihtiang ti  i, teirel a chuahtu pawl hi an si -Soichiro Honda
-Hmuh khawh lo rak hmu tawn tupawl hi an si, thil sikho lo titawn pawl cu-Martin Luther King

-Nohsauh duh bak lo cu tei khawh asi lo -Napolean Hill
-Dawtkhawh viar i zuam, mitlawmte lawng zum, a hosinhmanh ah thilsual ti hlah -William Shakespeare
-Dawtnak hi  tuarnak umlo cun dawtnaknak tling asi bal lo, dawtnak deu asi -Pedro Calderandela barca
-Nungcungin  a hohmanh nih  vawlei an chuahtak lai lo, curuangah nun caan, cawn caan, i ngaihsak caan, i lawmh caan le i duhnak caan pawl cu  tucaan te kan hman cuahmahmi caan tehi asi -Leo Busoaglia
-Dawtnak, duhnak kan neih taktak a si ahcun ngaihthiam nak zong kan neih ding hi asi -Mother Teresa
-Na thiltum mipawl an ngaineptu, an zohdeutu lak ahcun  a rianran khawh chungin i thiar fihlim colh. Mihrut pawl nihcun cuticun an ti tawn. Asinain Miropi pawl belte nih cun nang zong kha na ropi kho ve ti zumhnak kha an neih ter lai - -Mark Twain
-Hawit’ha diktak timi cu lan i lawmh caan a kan lawmhpi  dingah kan sawmnak akan ngaihsak piak i a ra tawnmi le kan ngaihchiat ni  i, auh hau loin a van ra tawnmi pawl hi an si -Demetrio De Falero

-Mikip nih hin kan theihkhawh tawk cio hi cu hlenchawk cio tawn usih law cu kan mah hhrimhirm nih hin mak hi kan ti lai  -Thomas Alva Edison
-Lei hi zaang ngai hmanhsehlaw mitlawmte lawng nih a thunun khawh -Dale Carnegie
-Biathli thuh har cemmi cu kan mah ruahnak hi asi -Marcel Pagnol
-Mi vialte lakah tangdormi si law, mitampi hrangah nelum mi si law, mit’henkhat hrangah kawmh nuam mi si  i zuam, mipakhat hrangah hawit’ha si i zuam, ho hrangah hmanah ral va si hlah  -Benjamin Franklin
-Mi relhchiatnak ruangah lung hnul in um hlah, sawisel thiampawl cawimawi nak lung an phun rih lo ruangah asi -Norman Vincent Peale
-Mi hmuh lo nak i na umning khan a mizia dik le hmancem mi a si -DL Moody
-Nangmah le nangmah i tuaht’ha dingin a harsat ning kha ruat law, midang va siamt’hat a harsat ning ding na theihthiam khaw cawlh -Jacob M Brande

-Puhmawh ding theituk mipawl hi thiam dang hi an nei tuk bal lo -Benjamin Franklin
-Kan cah lio in vawlei tidanglam kan i tim i, kan upat hnu ahcun mino pawl danglam ter dingin kan duh, kan i tim fawn -Gart Henrich
-Mi tampi arak tluchia mi pawl ka hmuh ve cang hna, vawlei chiatter si loin an mah le an mah an i hrawk tu arak si deuh -Godfrey Winn
-Minung sinak diktak chimfiangtu cu a ruahnak le a biachim pawl si loin, a thilti timi pawl asi. Mi cu a thilti mi in a hodah asi ti a langhter tawn -Jean Paul Satre
-Zei maw pakhatkhat ti  i zuam, zeihmanh asi lo ahcun a dang ti t’han ko. Idea zeihmanh atthlak mi thil  a um lo. -Hightower
-Dawtnak, duhnak(LOVE) hi mihruat hrangah fimnak asi, mifim hrangah hruhnak asi fawn -Dr Samuel Johnson
-Kan khualtlawn nak hi aa dawmi i tonnak ah a dihtawn,  cucu mifim pawl fanu le fapa  nihcun an theih -William Shakespeare