Monday, August 25, 2014

“THAWHT’HANNAK NI SUNGLAWI CU”

Jesuh Khrih thawh ṭhan hi zeibantuk ngai khin dah zumtu hrangah thil pawimawh asi hnga? A hmaisa in Biakamhlun thawk hin a faing tuk ngai. Mitthi pawl thlarau kalnak cu Judah miphun pawl nih an zumhnak ah cun  Leitang ah ti asi. Bawipa Jesuh Khrih zong kha athihbak khan  atlarau letangah a chuk ti kan hmuh, van peh in tang leiah van zoh rih usih.
 Seol timi hi kan Bible ah a lang tam ngai hihi Hebrew holh asi. Hades timi holhfang he hin thuhmun khat i chimmi  Greek tawng holh thung asi ve fawn. Mitthi pawl  thlarau umnak  hmun a si  i, Hell chimnak ah atak u ah cun a hman, seol cu pindan dang asi ti alang fawn. Sam caṭialtu nih cun “ Cu ti ka si cu mithi khuaah khan  na ka kaltak lai lo le  na dawtmi cu Khor Thuk chungah na ka chiahtak lai lo caah asi” (Sam 16:10)  tiah ati. David zong nih “Mithi khuaah umnak siam hmanh usih law, cukaah cun na rak um ṭhiamṭhiam” tiah ati. An thlarau  umkhawmnak hmun cu a rak si. Mirum pa le Lazar  cungcangah a fiangtuk hringhran, 'Abraham ṭangnuam chung' Upper seol an ti i, Abraham's Bosom' ti zongah an ti fawn. Zumtu  thiamcang thi mipawl thlarau umnak hmun cu a si. Pindan Pakhat a si  i, a cungnung deuh ah a um. Cuticun, thlarau khamh asilo mi umnak hmun Hellram cu Mirum pa umnak hmun Hell cu asi. (Deut 32:22) ah le (Sam 86:13) ah afaing i, Bible cang (Rifer) (cang dangdang)  atamtuk caah hi pahnih te lawng hi si ko seh law. 

JESUH KHRIH nih khan a thih hlan kan te khan arak chim chung cang fawn, 'Jonah nithum le zanthum ngapi pumchungah a um ah khan, minung fapa zong hi nithum le zanthum thotho leichungah a um ve lai '(Mt 12:41) a rak chim chung fawn,  hihi mithi umnak leitang asi mi Abraham's Bosom/ Upper seol timi tak cu asi. Mah cucu  Paradise an ti mi cu asi. Hika ah hin  Paul nih Ephesi khua mipawl sinah a chim ṭhan i, "A hung kai,” ti cu asullam cu zeidah asi?  A hmasa bikah, “ A rung ṭum,” tinak asi- cucu vawlei tangah khin a vung ṭum tinak asi” (Eph 4:9) tiah avan ti ve ṭhan.  Mitthi `khua' in a va kal i (Descent into Hades) "ti alang, cubia vialte cu arak theih cia ruangah Meisiah athawh ṭhannak lai ding kong kha achim mi cu asi. “A mah cu Mithi khuaah akal tak lo,a tisa cu thutnak a hmu lo,” tiah arak ti (Tirh 2:31). Apostal Creed ah kan hmuh bantuk in, "Mitthi khua cun ava kali ,  nithum niah mitthi lak cun avan tho ṭhan. Vanah a kai  i, mithi le minung  biaṭhen piak dingin a van chuk/ṭum ṭhan lai/ avan ra ṭhan lai. 

Cuticun Jesuh Khrih athih i a valuh nak Paradise, cuka hmun ah thawng thlak mi  thlarau hna sinah khan a va kal i  phung  a chim(1 Pet 3:19) ti asi. Jesuh athih ah khan thil khuaruahhar a phan  ti kan theih cio ko khah, “ Thlawn kha an i hung ; Pathian mi tampi arak thi cia mi tampi kha an tho than. Thlan khan an chuak i Jesuh cu thihnak in a thawh ṭhawn hnuah Khua Thianghlimah khan an lut i mi tampi nih an rak hmuh hna” (Mt 27:52,53) hika zawntak thil hi Seol Pindan cungnung timi  upper seol cu Vanah lakcho  in arak um.  Kha pindan kha lei chungah a um tilo i, Vanah cang tinak asi cu, Paradis cu i dinh chungnak si loin Vanram timi cu a si ko.. Apostol creed ah khan a nemhhnget, cuticun, mitthi cu an thih le cangka tein Hell ah si maw or Vanramah si maw an kal colh. Hi bungcang dangdang  ah hin alang fiang fawn, (Lamkaltu 7:56-60) le (Philipi 1:21-23) mirum pa le lazar lak in alang fiang tuk fawn (Luk 16:19-31), Soul Sleep, purgatory, limbo timi cu  a hnawl dih.

Athihnak le athawh ṭhan nak hi fiang tukin alang fawn ṭung i, van tho ṭhan lo le bang sehlaw cu kan thlarau cu Pathian hmaiah a dir kho hrimhrim lai lo. Mi vanduai cem zong kan si ṭheu laid ah tiah ka zumh. Thawhṭhannak umlo titu Saddusi pawl rauhnak cu  hi thihnak le thawhṭhannak i an hnawl diam ai Paula nih hika ah hin a van chim ṭhan, "Cun Khrih cu thihnak in thawhter asi lo ahcun kan nih cu chim awk zeihmanh kan nei hnga lo i, nan nih zong zumh zei hmanh nan ngei nga lo. Sihmanhsehlaw  biatak cu hihi asi, Khrih cu thihnak in thawhter asi i, cucu thihnak chung i aa hngilhmi han zong kha thawhter an si ve lai tinak aamahkhan asi(1 kor 15:12-20). A va sunglawi ve aw!! Tawih kho mi taksa phun in  aum  i, tawih kho tilo mi thlarau in thawhter asi ṭhawn. Zumtu pawl kan hrangah hin zeitluk lunglomhnak khi dah ava si aw, hi vawlei ah kan dawtmi kan hawi le rual hna le a laim cia mi kan dawtmi  han zong cu, THAWHṬHANNAK  NISUNGLAWI AH CUN avan tho viar ṭhan te lai  i, Kan rak thih manh asi zongah kan dawtmi rak kal hmaisa pawl nih cun van suikhuahlipi cun an rak hngah peng ko i, zeitikni ah maw cun kan zaten in kan i tong in kan hmu ṭhan te hna lai.

Kha  JESUHI THAWHṬHANNAK NISUNGLAWI kha hlan lio ah arak phan cang i, tu i kan hmabak THAWHṬHANNAK NISUNGLAWI hi cu a van rakthlak  hringhran lai dah!!  Mitthi pawl vialte cu Bawiṭhutdan hmaiah a hme, angan, alian, ate in, kan dir viarte lai i, rili pawl zong nih cun a chung i mithi vialte cu a van chuah hna lai  i, seol i hremnak atuarmi vialte zong an van chuak viar lai, mitin nih an thiltih ning cio in rel piak an si lai. Pasal le zong nih an dawttuk mi an nupi le zong dawtnak in i chimhpiak zong a ngah tilai lo, misual cu hrem an silai  i. Cubantuk hremnak meikhu cu zungzal in  cho lai  i, chun le zan dongh ni anei ti lai lo. Thihnak le mithikhua cu Hell ah paih asi cang lai. (Thup 20:11-14;thup 14:11)

Dawtmi zumtu u le nau hna, cu THAWHṬHANNAK NISUNGLAWI ahcun zeidah kan chim ve lai??? Hi Jesuh thawhṭhannak nih hin kan nunnak ah theitali rahṭha chuah hram seh....Mipi chimcawk lo ṭahnak he Hellram chungah an lut lai i, miding, mifel cu pawl cu kan PA ramah nibang kan ceu zungzal cang lai.