Tuesday, July 07, 2015

BATU CAVE

"Batu Cave" ti cafang hi Malay tongfang BATU (thil khal, thil hlom) timi leh Mirang ih CAVE (puuk) tiih tong cihnih ta kommi a si. Laitong in cun "lungpuuk" kan ti sak mai le a olsambik in theihthiam a ol phah deuh ding. Himi "Batu Cave" hi lungpuuk lawng um loin Hindu pawl biakinn khal a umih cumi hin mipi mit a la in leitlun khualtlawng pawl tla a hip nasa cuang a bang. Malaysia ram, an khawpi Kuala Lumpur sungih leitlun khualtlawng hiptambik hmun pawl lakih telban ve pakhat khal a si. Kuala Lumpur ihsin km13 lawng hla ah a umih a feh sukso khal olsamte a si. Hindu pawl hin hi an temple umnak hmun hi an urhsun in an upat ngaingai.

Hi "Batu Cave" hi India ram lengih Hindu Temple larbik pathum lakih pakhat a si. Hindu khualtlawngpawl cun lo theih lo in hi hmun hi an damsung ah veikhat tal cu hmuh tengteng an duh ding ti khal a fiang nasa. Cutluk in an hrangah a ropi. Himi sungah hin puuk pathum a um ih 1)temple umnak puuk (temple puuk), 2)Khawthim puuk (dark puuk) leh 3)thiam hleice ih tuahmi umnak puuk (Art gallery puuk) pawl tla an si. Temple Cave tla hi cu man lo ih luhsian asinan kannih zumtu hrang ahcun ti ding leh zoh ding ziang a um lemlo., an mizukpi pawl rak zoh keukeu men ti lo cu! Temple cave hi meter 100 ih sang a siih cumi tiang hung thleng dingin law takih kailawn 272 ih dotawmi kai suah thei tengteng a tul.

Dark cave leh art gallery cave pawl hi hmunkhat ih an siih himi sung lut dingah Rm 60 (ks 18,000 hrawng) mi an la.Himi sung lut dingah hin mi tense deuh hrangah a ci lemlo. Ziangahtile, lung puuk thukpi a si ruangah leh nitleu hmuh dah lo a.si ruangah a sung hi a rim a sia in pumpi tha a dir duh zet. A sungah hmuh dahlo mi , thil ziangziang simaw cu an um hnuaihni ve. Nisa a hmu ih thlazil a ngah zettu khawmual kaikuang leh nizung veikhat hman hmu dah lo, zilthli khal thateih hawp dah lo khawmual kaikuang an bangawk lo zia tla himi kawsung ka luh hnu lawngah ka theifiang.

Leitlun Hindu temple lar sitertubik pakhat cu zukih kan hmuhmi sui tii khuut mizuk tumpi hi a si. Himi mizukpi hi meter 42.70 ih sang a siih "leitlun ih an pathian zuk sangbik" khal a si. Hihi anmai Lord Murugan ih zukpi an tuahmi a siih ‪#‎steel‬ ton250 , ‪#‎concrete‬ 1550 cubic ,leh ‪#‎sui‬ liter 300 hmangih an tuahsuak mi khal a si. (Annih cu an biak inn hrangah thilri hivek zat cem an rak siang tuk lawlaw. An pe aw siang rori.) Hindu temple umnak a si bangin an puai sunglawi Thaipusam hrawng hi cu fehnak zin hman um lo zik khopin mipi an tam tuk theu. Theih tha ve menmen ah , Hindu biaknak a.si bangin a kiangkap ih rawldawr hmuahhmuah cu sa pakhat hman an zuar lo. Dawr um hmuahhmuah hin "vegetarian" rawl lawng an zuar. (Arsa kio ka cah sual dah pangih ka rawlcahmi pa a hnih a suak lo. In simmi a si lo nan ka ruatsuak ve thei mai smile emoticon )

Theih ttha ka timi ci (5)
(1) Kailawn 272 dotmi kaisoh ding tiari cia top mai.
(2)Himi kailawn ah zawngrual tam tak an umih ziang mi an ti lo nan zawng tihmi na si le rualpi lakah sahimnak hawl aw. Na kutih ei in na kenmi lawng te na seuh ve tengteng an tul men thei, zawng an si ruangah.
(3)A hmun hi ngaisan a tha. Mi biaknak ti menih duhduh ih umtuk cu thil tha a si cuang loih hlei ah milai cin le dan a si kher cuang zik lo. An biaknak na ngaisan lo hmanah an huat dingih um lo a tha.
(4)PUUK sungah hmuh theih thil danglam taktak na hawl hmusuak thei ding. Himi puuk sung ahcun guide (hruaitu) pakhat in mi a thlun ih a thuanthu leh a sungih thil ummi, an.ungcang leh an umtudaan pawl tla tampi mi a sim.
(5)Hmuhkauhnak ah feh ve rengreng hi a tha. Malaysia ummi hrangah tla cun hmuh ve hrimhrim ding.

‪#‎Feh_zin‬
Batu Cave na ti cun zozo khalin an thei theh ih bus khal in , tlangleng (KTM) khalin, taxi khal in olsam takin na thleng lohli thei ding.
KL Central ihsin KTM kan thlun ih a hmun thleng tiang in Rm3 lawng a si. KTM thawi feh a nomnak pakhat cu KTM colhhmun netabik hi Batu Cave a va siih Batu Cave KTM colhhmun thlen cun kan fehduhnak a hmun dik rori ah khapkhat hman pial loin kan thleng cih hngalh. Tlunlam khal KTM colhhmun ih va feh duak lohli men a si lala ih a.olsam, hna a thiang, cemliam a mal ih a kaih tuk ti lawng hi ka lo.sim thei.

Siartu zate hnenah lungawithu ka sim duh. Hivek hmun le ram thuhla ka ngannak san hi keimah veivah ka paih ruangah leh cumi ka hmuhtawnmi um suntepawl hi rual le pi pawl khal in hmu ve hai seh, lengvak ve hai seh ti ka lo duh ruangah a si. Hnatuan rero hi a tha ih hlawhtlinnak khal a si. Cumi kan hnatuan phurtertu leh kan thinlung thazang in cakter sinsin dingah lenvah vel leh hmunram cuanih vahkual hi a rak tha tuk theu keimah ahcun.

Written by
Salai Lai Hrin Thar