Thursday, August 21, 2014

SAL TANNAK LAK I HRUAICHUAK TU (MISSIONARY ROPI GRENFELL)

A hmanthlak ka van tarmi hi George Grenfell cu asi. Kum 100 hrawg liam cangmi ah khan, Africa ram, Congo i ummi khawte pakhat ah hin nu hngakchia pahnih hi cuka ah cun khua an rak sa. Di inn nawnte ah hin cucu tecun khua cu an sa. Cu ka ahcun Pathian lei nak hmanh in Doih (witchcraft) le thlarau lei thil (nature spirit: eg: Ti siseh, ni siseh, van siseh,...etc..) cupawl bia cun khuasa mi an rak si.Inn ah cun an nu changtuah mi an i manh caan pohah  heh tiah an theih khawh chungin chantuah cun an mah tawkte in an buaituk vet awn. Cuti i an nu rianṭuan an bomhkhawh hnu cun an umnak pawngkam i ummi tipi kamah cun ṭhuin, cu tipi i khualtlawng chukcho mipi pawl cu nuam tingai cun,  cuan in an caan cu an hmang tawn. 

*Cuti i  thin hnangam ngaiin, an um lioah cun  nikhat cu thil duhum lo ngai mi pakhat an cungah a van phan . Cucu an khua pawng i khua pasal ṭha pawl cu an ralpawl nih cun an khua an van doh hna i, ceilak an thahna hna hleiah nupawl le hngakchia pawl zong cu an thlaih chap hna ti asi. Cu an tlaihmi hna lakah cun an fanu te pahnih cu an rak i telve. Cuticun ralpawl nih cun an khua leiah an i tlunpi hna i, an Bawi(chief) sinah cun “SAL” hrangah an zuar hna. Cu hngakchia pahnih te cu thinpang lung rethei in an khat, ziah tiah cun nasa ngai i an pu le pawl rianṭuan piak ding an si. Cuti i an ṭuan lo ahcun afahkhawh chungin hrem ding khi an si fawn. Cuticun a hohmanh ngaihsaktu neilo te cun cuti te cun an pahnih tein harsa tuar in chunni an van hmang.


*Asinain zeitik lai caan zong i, dawttu an theih loin an rak nei, cucu lei le van siamtu Pathian asi. An tlaih hna niin  arauh hlanah cun Pathian nih an mah hruaichuak dingin mi pakhat a fial. A min cu George Grenfell a si , England ram in Thawngṭhabia chim dingin  Congo ramah a van kal. Tipi lak ahcun heh tiah khual tlawngin hmunkip ah a vak atawi ti asi. Cu akhual tlawnnak lawng min cu “PEACE” ti asi.A dongh nak ah cun BAWIPA nih, A mah aherh taktak tu sinah cun afial hna. Nikhat cu, hngakchia nute pahnih an thlaihnak hna khuaah cun  ahruai hna i, an Bawipa(chief) nih cun hngakchia pahnih cu Grenfell- hmai ah cun an van hruai hna, a van zoh hnaah cun azang hi a fak tuk hringhren hna. Sal hrangah si loin an luatnak ding caah amah nih cun an pu misual le  mi lungkhong mi lak cun an unau te cun a cawk hna ti asi.Cuti i, Grenfell- nih a van cawk hna cu an unau cun an i lawmtuk hringhran, asinain athlite cun thinphan le ṭihnak in an khat thotho. Zeiruangah dah hi ti zongzai tangka tampi dih in a kan tlanhnak chan hi asi hnga?? ti cu a lehnak theihkhawh si ṭung lomi biahalnak sepsep ti i, a thlite i an i halmi cu asi. Asinain an pu ṭihnung le misual kutchung in an luat khawh an zumh ruangah le a thlite in ṭih ngai bute  cun Grenfell- lawng cungah cun an ṭhuthmun te cu an van i remh i, khawika leiah dah kan kal lai tizong cu thei hlei lo cun, an hna khi a ngam tuk hrimrhim tuk manh cang ti asi cuvial hmanh ah cun.

 *Asinain lawng i an i thawh hnu arauhhlan ah khin thil ṭihnung dang avan phan ṭhan hoi ai!!! Grenfell nih cun,  pasalṭha rual hriamhrei keng, lawng in a rami an lam lei i a rami cu a van hmuh ṭan hna. An lawng he a van i naih deuh hnuah cun a ṭhen cu lawng lengah an chuak i, lawngte an  i zah i, an kutin an i kenmi feizum ngai mi cun  Grenfell-lawng cu an van khawh len cang, Grenfell-a nih cun dinhmun ṭha lo ṭihnung ah kan um ti a theihtik ahcun Pathain sinah venhimnak  le fimnak  halin thla cu avan cam cuahmah. Mah cu lioah cun hngakchianu pakhat cu a van rak i, heh tiah aban cu a hawi. Cutikah cun Grenfell nih cun zeithil cangdah um?? tiah cun avan hal colh ve. "Khi an lakah ka unaupa ai tel ve!” tiin ṭap pah cung cun a van chimh, “kan khuami pawl an si khi” tiah a van nolh ṭhan.

*A unaunu nih cun cubia a van theih cun an pahnih cun heh tiah an van au. Cuticun khat lei ral cun an khua pasal ṭha heh tiah cun an van au chap ve fawn. Cuti khat talei veve i an i au khuanh nak cun an aw an i thei kho lo veve hoi. Cukaah cun  Pathian- nih  Grenfell- cu ruahnak ṭha avan pek i,  alawng mawngtu sinah cun  lawng (laifarii) (whistle) cu tum dingin a van ti i, cu laifari thawng cu an theih bal lo ruangah mak tingai cun khuaruahhar ngaiin cun dai ṭhipṭhiap cun an van um ti asi. " Na unaupa cu van au ṭhan” tiah Grenfell- nih cun hngakchia nute cu dinte khin a van ti ṭhan. Cuticun a van auh ṭhan hna tikah cun, a unaupa zongnih cun daite um loin a van auh ve ṭhan hna, cutikah cun a unaupa le pawl nih lawng fate an van i zah i, an unau lei panh cun an van rat tiah cun a unau an si ti cu fiang tein a van theih khawh hna. Cuhnu cun a unaupa nih cun a hawi le lei hoiin hi panih hin ka nau le saltannak lak in hruaichuaktu asi tiah a hei chimh hna. Thil umti ning an van theih tikah cun an ral maw an timi kha, an ral si loin, an hawiṭha asizia kha an van theih ve tiah cun an hriamhrei cu tangah an chiah hnuah GRENFELL le alawng mawngtu pa cu an khua leiah an i tlunpi hna i an sunloih hna ti asi. 

*Citicun Grenfell- nih JESUH KHRIH a kan khamhtu tuanbia pawl hna cu a chimh hna i lungtho ngai cun an ngaih puak ti asi. “JESUH KHRIH” cu akan khawmhtu Bawi le sualnak lak in a kan khamhtu, zalennak akan petu asi zia, curuangh i A mah zumtu kan si ding zia le A hnung kan zulh asiah cun Pathian faah arak kan pom lai i, hi vawlei sualnak le ṭihnung phunzakip lak in a kan khamhtu le a kan veng zungzal lai ti pawl siseh, kan thihhnu ah zungzal nunnak kan neih ding pawl siseh, kut i sak lomi vansui khawpi ah cun a fale pawl cu thih le zawtnak, ṭahnak umti loin zungzal in A mah thangṭhat in kan leng zungzal cang lai, ti pawl hna cu a chimh cawn piak hna.

*A donghnak ah cun an dihlak cun zungzal kan saltannak hmun i a kan khamhtu “ JESUH KHRIH”  hnungzultu si dingin Bawipa hmaiah an nunnak cu an i hlan ti asi. Hngakchia nu pahnih te kha salah tangin harsa ngaiin an khuasa i, sihmanhsehlaw an tuarnak lak khan Bawipa nih A mah an theihkhawh nak hnga A sal GRENFELL hmang cun Bawipa nih a van hruai chuah hna. Kan nih zong hi Setan nih kan nun ah harsat a phunphun chum a vanzam ter vet awn, asal ah a kan tlah tawn,  he tiah sawisak in kan um tawn, lung rethei in caan kan hmang tawn, asinain Pathian fapa Bawi  Jesuh Khrih hmang cun hruai chuah kan si ve,, A VA SUNGLAWI VE AW!!! Amen

*kan mah le nun cio i zoh ṭhannak ah hmang hna u sih*
# Based on the story "A Different Kind of Hunt," in Bare, Beautiful Feet, A collection of missionary stories#