Monday, June 29, 2015

SER SIAM THU LE HLA

Judah pawl Bible cu, kan nihnih "Biakam HLun" kan timi hi asi i, Bu 39 ṭhit khâwmmi asi tiin kan ruah, Judah pawl belte nihcun Bu 24 ah an chuah ve thung. Kan nihnih Bu hnih, Bu thum i kan neih mipawl hi Bu khatah an tuah tiah an chim.Biakam Hlun chungah cattil langhmaisacem mi cu, Rilisen an tan i,Miriam  hla (Exodus 15:21) le Debor i hla (Biceihtu dalnga 5) mipawl hi an si tiah thu le hla thiam, mifim zingzawitupawl nihcun an chim.Ttialhmaisami lei in chimhamisat, relhmaisat silem theng loin, Genesis in van zohthok i zuam hnik hna usih. (A) Ceu siamnak. Genesis 1:3-5. Ahme pathumnak  ahcun, Cun Pathian nih, " Ceunak um seh," tiah ati i ceunak cu a hung um. Ahme palinak ahcun Ceunak cu a zoh i aa lawm. Ceunak le muihnak cu a tthen hna i ceunak cu "Chun" tiah  min asak i hmuihnak cu "Zaan" tiah ati. Zaanlei cu a hung dih i zinglei kha a hung um - cucu nih khatnak ni cu asi, ti kan hmuh khawh.


(B)Ni le thlapa, arfi sersiamnak thu: Genesis 1|:14-19 ahcun, "Chun le zaan atthentu ding le ni le kum le caan kha zeitik in dah an i thawk cio ti hngalhtertu dingah van ahkhin ceunak um hna seh: cun ceunak hna nihcun vawlei hi ceuh hna seh," tiah ati i cu bang cun an hung si. Ahme 16 ahcun Cucaah  Pathian nihcun Pathian nihcun  ceunak nganpipi pahnih hi aser hna,ni hi chun uktu dingah aser i thlapa hi zaan uktu dingah aser: arfi zong khi aser hna. Ahme 17 ahcun ceunak cu vanah khin vawlei a run ceuhtu dingah a chiah hna, a hme 18 ahcun chun le zaan a uktu hna ding le ceunak  le muihnak a tthentu hna dingah a chiah hna. Atuahmi kha a zoh i a lung asi. Zaaneli cu ahung dih i zinglei kha a hung um, cucu ni linnak ni kha asi" ti kan hmuh khawh tthan.

Hika i Genesis cattiltu nih Ceunak a van um thonak a chimning hi khuaruahhar ngai thil khi arak si. Bung 1:3-5 ahhin, “Pathian nih ceunak um seh, tiah ati i ceunak cu a hung um ko. Ni le thlapa le arfi tepawl an um hlan i, ceunak van ummi hi, zeibantuk ceunak khi hla a va si hnga???? Fiagtein mah hi asi tiah aphihmante in van leh ding cu thil harsa ngai cu asi ve ko. Ni le thlapa le arfi pawl cu, a ni li-nakah a siam ning cu bung 1:14-19 lawngah khin kan van hmuh fawn hoi.
Cuticun, a nikhatnak thokin, “Zaanlei a um i, zinglei a um fawn” a van ti tthan hoi, ni tlak lei le ni chuak lei hi, zaanlei le zinglei umtertu le an si hoi fawn. Ni siam hlan nithum chung i, zaanlei le zinglei van um vezel fawn hi,  zeihla a um zia si ve ngai tak hnga???Mahbantuk tete van ruah ahhin, Bible hi zeitluk tiangin zumhding asi ti hi, acaan ahcun kan ruah aherh ve ngaimi thil pakhat lak i aitel ve mi asi ruah hlah maw tiin ka ruat!! Zumtu kan nih  Kristian pawl nihhin hibantuk bia ai kalh deuh mi tete le ai lolo mi tete pawl hi sawisel si maw, relchiat hi kan duh tawn lo, asinaknak hin kan pawm tawptawp cu asi bik ko. Van sawisel le van chim uar deuh ahhin cun PATHIAN duhlo zawng kan chimsual lai tihi kan i phantertuknak hin kan chim ding si maw, kan tuah dingmi taktak asi mi thil tampi kan tuah lomi tampi hi arak um tihi kan theih aherh ngai mi asi tiah ka ruah. A ṭhen nihcun mahhipawl hi Thlaraulei thil chimnak asi tiin an cawnpiak tawn fawn hna.

Hibantuk in; hika “Genesis ttialtu nih vawlei sersiamthu a chimmi hi, ttahteinkan zoh asi ahcun minung sining phung achimnak hi arak si. Bible holh phung ahcun, minung hi "Muihnak” asi i, Pathian hi “Ceunak” a cu asi. "Lei hi a rawk i alawngpi asi,"atimi zong hi, minung achimduhnak asibik. Kanmah ah Pathian arak um hlan ahcun, achia mi le ai rawimi, alwngpiin a ummi kan si ko, amuidup mi kan si ko, Minung ah Pathian a van um cun, “Ceunak” a van um, mah cu van chimnak cu asi, cun ‘zaanlei a um i, zinglei zong a um' tizong hi, hibantuk tthiamtthiam arak si.Zaanlei a um, tihi a chim hmaisa zungzal, Zaanlei hi minung chimduhnak arak si tawn, zinglei hi Pathian chimduhnak arak si. “Minung a umhmaisa i, cuhnu ah thlarau" tibantuk khan. ( I Korinth 15:46) "A umhmasa mi cu thlarau kha si loin vawlei pum kha as i deuh, vawlei  pum kha asi deuh, vawlei pum hnu ah khan thlarau pum a ra." Cucun, minungah Pathian a van um hnu zongah, kan minung sinak cu aum ve zungzal tthiamtthiam ko rih, “Keimahah Pathian a um” kan ti lio ahin kan mah lila zong hi kan rak um thotho ve rih, Pathian le kan mah cu kan umtlang. 

Cucu, zaanlei a um i, zinglei zong a um fawn, atimi cu arak si, tiin an rak ti.Tahchunhnak bantukin minung le Pathian umtti le tlanglengttti tizawngi hman ahcun van relfian, van chimfian zong khi a nuam deuhngai tawn. Asinain, a ttialtu nih aitimhmi tak khi ava si hngaingai hnga maw?? tibelte cu biahalnak tlak, halkhawh mi asi tiin ka ruah. Cubantuk chimrelnak cu va si ko sehlaw, vawlei sersiam thoknak a chimmi le, a hnu i satthil, ramsa asersiam ning pawl hi, a tak si loin, thil dang tahchunhnak an si tinak maw a si hnga?? Zeibantuk i chiah ve ding khihla an va si ve hnga?? tipawl hna hi van ruah cetmat duh ahcun lungmit cikcek in ruahtlak thil an si ve tthiamtthiam fawn. Zumtu kan sibantuk in Abia hi thei sawhsawh loin amu kheh i theih khawh hi i zuam cio hna usih law, ahleice in Pathian rian kan ttuannak ahhin hmual zong anei khun lai dah tiah ka ruah. Umzia nei loin kan pomtawp heiti bantuk hna kan si sual men ahcun hruaitu sual si afawite, fiangtein Pathianbia hi kan theih khawh nak hnga, Thlarauthianghlim sawm zungzal khawh i zuam hna usih.