Monday, January 09, 2017

KHAMHNAK-(salvation)

Vawlei cung pumpi chung ahhin zumhnak (doctrines) phunphun kan um hna. Culak ahcun ahleice in Christianity(zumhtu) timi le Islam biaknak he pehtlai in, khamhnak cungcangah an i lawhlonak hi zeidah an si hnga? Zumtu caah khamhnak cu : zaangfahnak (Grace) ruangah asi i,  Islam biaknak ca vethung ahcun: Lamdik(straight path) zulh/zawh ruangah khamhnak hmu in an i chal ve/ mah le pulpak felnak ruangah asi bik.
Minung hi sual cia in kan chuak maw?
Zumtu kan pom ning: Minung hi sualcia in chuakmi kan si. Cucu fiangtein (Romans 5:12) ahcun “Sualnak cu mipa pakhat thawngin vawlei cungah hin athlungi cu a sualnak nihcun thihnak kha aratpi. Cumi vialte cu  an sual dih caah thihnak nihcun mivialte cu a ciah dih hna”.
Islam biaknak nih an pom ning: Minung hi sualcia in kan chuak loh, kan chuah hnuah kan tuahsernak lawngin kan sual kho tihi an zumhnak asi ve. 

Jesuh Khrih lawng hi khamhnak lam asi maw? 
Zumtu kan pom ning: Jesuh lawng hi khamhnak lam umchun asi. (Philippians 2:10-11)- “Cucaah Jesuh min upatnak caah cun vancung i a ummi vialte nih si hna seh, vawlei i a ummi vialte nih si hna seh, vawlei i a ummi vialte nih si hnaseh, an khuk an i bil lai i Pathian kan Pa sunparnak caah cun lei vialte nih Jesuh cu Bawipa asi an ti lai.
Islam biaknak nih an pom ning: Jesuh cu minung pakhat menmen asi i, Allah biatu lak i pakhat asi fawn. An bible (Surah 19:30) ahcun – achimmi cu, “Keimah cu Allah biatu pakhat ka si. Allah nihcun hi cauk hi aka pek i profet pakhat ah aka tuah”, tiah ai ṭial.
Khamhnak hi mivialte caah asi maw?
Zumtu kan pom ning: Khamhnak hi mivialte caah hon asi. (Romans 10:13) ahcun, Cathiang nih, “Bawipa min a aumi paoh cu khamh an si lai,” ati bangin asi taktak ko. 
Islam biaknak nih an pom ning: Khamhnak timi hi Allah kut lawngah a um. (Surah 2:284) “Allah alwmhtertu cu ngaihthiam an si lai. Allah hi zeizong vialte cungah nawlngeitu asi,”tiin ai ṭial.

Zangfahnak maw? Tuahsernak dah?
Zumtu kan pom ning: Zaanggahnak lawnglawngin khamh kan si. (Ephesians 2:8-9), “Nan nih cu vel an ngeih hna caah an khamh hna i khamhnak nan hmuh cu amah nan zumhnak thawngin asi. Khamhnak nan hmuhmi cu nan mah tuahmi a si lo, Pathian laksawng asi. Hi kong ahhin  nan i phorhlawt khawh mi zeihmanh a um lo, zeicatiah nanmah ṭuannakin  nan hmuhmi asi lo.” 
Islam biaknak nih an pom ning: Thilṭha tuahsernak in khamh kan si tihi an pom ning asi.(an mah bulpak thilṭha tuahsernak). (Surah: 11:114, thilṭha cu tuah in thilṭha lo vialte cu hlonh uh) tiah ah ai ṭial.

Khamhnak tlamtling timi hi a um taktak maw?
Zumtu kan pom ning: Zungzal rinhtlak khamhnak aum. Cucu  John 10:28 ahcun, “An nih cu zungzal nunnak kha ka pek hna i an thibal lai lo, cun ahohmanh nih annih cu an ka chut kho fawn lai lo” tiah kan bible nih achim.
Islam biaknak nih an pom ning: Jihad lawng hi khamhnak tlamtling akan petu asi tihi an zumh ning asi fawn. (Surah 3:157- ah achimmi cu: Allah duh zawngin mi na thah hna asi ahcun, asi loah Allah duhzawngin na thih ahcun, ngaihthiamnak le zaangfahnak cu mizanaran nak in Allah sin in na hmuh lai, tiah ai ṭial. 

Khamhnak hi aana(Force) asi maw? 
Zumtu kan pom ning: Pathian nih ahohmanh hi khamh si dingin aana in akan fial lo. Biathlam 3:20, kan hmuh mi cu, “Ngaimanh innka ah ka dir i ka kingh. Ahohmanh an si ah, ka aw athei i innka aka hunh mi cu a innchungah cun ka lut lai i asinah rawl k adum ve lai” ti ah fiangtein kan hmuh khawh.
Islam biaknak nih an pom ning: Biak lo theih loin Allah nih afial hna, (by force) in afial hna. (Surah 2:193- An thlahtu tiangin ciimit viar in doh hna uh, Allah zumhnak ah tuah hna uh. Surah 9:29- Allah azum lomi poh cu do hna uh, cucun Allah le aphungchimtu pawl adodaltu pohpoh zong sihnaseh, zeitikhmanh ah zumhnak dik ai timi religious he zong i pehtlaihnak neih lo ding, culawng si loin bible le Torah azul lomi poh cu ningzak in aum lai tiah, ṭial.