Tilum-(TISA)-Din hi-A phun phun in-A rak ṭhatuk-Hringhran-(Healh Care)

Ti hi minung kan nunnak ah aherhtaktak mi asi tihi chimtam hau loin kan theih viarmi asi. Ti tel loin sau zong kan nung kho fawn lo ti zong ka theih fawn. Doctors pawl nih nitin in ti hrai (8) tal hi cu kan taksa ngandamnak caah kan dinawk hrim asi tiah an chim fawn. Cutluk tiang i tidin dingin a kan cahttualmal ah kan aruahawk le atuahawk kan rak philh tawnmi cu (tisa) din hi arak si.

Kha le..! (Lifehack.org) pawl nih tilum/tisa din atthathnemnak tiin an chim mipawl rakrel ve tuah:

1. Kan taksa rittuk dingmi arih ter lo

Der deuh i um na duh asi ahcun tilum ding tam i zuam. Zing na thawhka tein na tilum din dingmi ah tanphaya darkeu khat hrawngin sawr law mah cu dinchih. Tilum nihhin  (Adipose tissue, boddy fat) timi  kan taksa thau pawl cu kehter khawh hna.

2. Hnar le hrawm hrekhrawk caah attha:

Tlangrai tlunh le khuh siseh, hrawmfah (sore throat) caah tilum din atthataktak, ziah ti ahcun kan khak khal ding kha amanter caah kan thawchuahnak in lengah olsam tein lengah khak chuahkhawh asi. Hromfah pawl zawng achawn khawh, hnarping zawng aziaumter khawh.

3. Nipawl thlatin thinei caah tilum hi atthataktak:

Kan pawchung i tilum aluh ah khan kan pawchung tithrawl pawl kha ati nuam, cu nihcun thlatin thineih lio i paw le taifak tibantuk zong a chawn khawh tawn.

4. Taksa chung ummi turchia pawl hlonhnak caah attha:

Tilum/tisa kan van dintik ahhin kan taksa chung liinsat (temperature) arak sang i, kan taksa van lum, acaan ahcun kan thlang tiang zongin avan chuak tawn, cu nihcun kan taksa chungi ummi turchia pawl cu lengah arak hlonh tawn. Ahleicein na din dingmi hraiah tanphaya ti cawhlaw atha chinchin.

5. Vuntar tuan ding aven:

Kan taksa vun cell pawl aremtonh, atuahttha tawn. Kan vun aizam khawhnak (electricity) acahter tikah kan vun tar ding lakin arak vennak chan cu asi.

6. Hmai Arsik chuak ding aven:

Tilum/tisa kan dintikah kan taksa athianter, cu nihcun Arsik tibantuk hmaibol ding effection lakin aven khawh.

7. Sam ca zongah attha:

Kan sam keuhnak ahram thahri acakter lawng si loin tthatein rian attuanter khawh, sam adamter pinah sam anemin atleuter chap. Cubak ahcun sam atthancak ter. Luval neimi ca zongah attha fawn rih. Tisa dingnak nihhin luvun ahnawnter cunihcun luval nei lo tein avan khawh.

8. Thisen luan ning acakter, nerve system caah attha:

Paw asaci lemlo mi caah attha khun. Rawlei hlanah tisa hraikhat in ding law, rawleikhawh hnuah nazi khuai hnu hrawngah hraikhat van ding tthan hmanh pum lei Digestion caah thil tthataktak asi. Zunzun, pawngkal leiah harsatnak neitu pawl hrangah asunglawi in attha khun.

Zing thawhka te i Bible study pah, carel pah in thisa/tilum kan dinmi nih khin kan ril chungi kan rawleimi cambang pawl kha atleuh hna caah rilchung thianternak ah thilttha taktak arak si. Cucaah Phaisa tampi dih hau loin kan umhmun tein kan ngandamnak caah kan tuahkhawh mi Natural medicine tete hi cu teimakin tawhkhawh cio i zuam hna usih. Na ngan adam ahcun na ttuan khawh lai, na ttuan khawh ahcun eiawk na hmuh lai, eiawk na hmuh ahcun nai nuam lai, nuam le ttuan khawh peng na duh asi ahcun na ngamdamnak ding ruat, tuahkhawh i zuam.

Nupi le Theihthiam hi Chungkhar Thawtnam Theihkhawhnak Asi

Nu pawl kan diriamh hna va si hleng lo khin nupawl nih thlatin an tuarmi, an tonmi tong le tuar loin Pathian nih a rak kan sersiammi hi vanruahset ah khin zeitluk vannei khi dah kan hei si. Kan nupi le nih hin thlatin in thi an nei tawn ti kan theih, hibantuk caan ko ahhin kan nupi le nih kan theihthiamnakan  herhtaktak ti hi kan theih thiam attha. Mithiam pawl nih an chim ning ahcun hibantuk caan i an umtuning pawl cu atanglei bantuk hi an si hna:

• Ahlan i thil zei i an rellem lomi ah khin an lung arawk a ol, an ngaihchiat a ol khun. 

• An lu afah lawng si loin rawlei huam lo tiangin an um caan zong aum fawn.

• An ttang cung deuh zawn hi afak tawn fawn.

• Ih hi an duhdeuh bik mi asi tawn, an cawlcaang huam lo.

• An pang, an tai afak tawn fawn.

• Atthen le bang cu an rawleika athawbak lo.

• Thil zei si lemlo tete ah an thinhan a ol khun cuang.

Hibantuk thiltete hi nupawl nih an ton/tuarmi ruangah an thinneih (PERIOD) lio ahhin cun pasal theihthiamnak hi an herhtaktak. Ahleice in rawlchumh, tikhin, chumhchuan tibantuk caantete ah. Zeiruaram lotuk i nupi le sik le caak, hro le cer menmen ding an si lo. Na koppi na nupi na theihthiam, na dawtthiam asi ahcun alet in dawt nai hlawh lawng si loin chungkhar thawtnam ning taktak cu na tep khawh lai. Dawt ciocio ahcun nupi le dawtthiam hi rawlhmeh thawthaw i mehkhawhnak asi....Capoh!