RAWLTAM MI HNA HRANGAH NUTLING "AGUILERA"

United Nations nih atlangzarh ningah cun vawlei cungah khua zakip ah tihal, rawltam ,ei ding nei lo minung, miliion 850  hrawng an um i, hi bantuk minung khua a ruat i zawn a ruattu pakhat zohchunh tlak asi mi cu Christina Aguilera hi asi. Christina Aguilera hi tu ah hin World Hunger Relief spokeperson-in, mah hlawknak ruat lo bak in, a sia a herh tuk ruangah  amah le mah a nun  i pein at'uan cuahmah lio mi asi. Naitan hrawng teah khan US hmun kip i mi rethei, rawl puar le tlei i ei ding nei lo bomhnak dingah heh tiah bawmh nak a khawg cuah mah ko ti asi. KFC, Pizza Hut leh Taco Bell-ah pawl ah a poster tarin theitawp chuahtu asi. Tuah hin #PassTheRedCup campaign a neih cuahmah lio te asi i, mah programme i an purpose bik mi cu hi vawlei cung hmun zakip ah hin rawlei ding neilo hnabei dong vansang relcawk lo an um i, cupawl hrangi eiding ti le rawl bomh i pek nak cang an theih khawh nak hnga an tuah mi asi.

Aguilera nih hin heh tiah rawltam mi hna rawl pe in, vawilei cung hmun zakip ah heh tiah rian atuantu asi i, Rwanda, Haiti leh Guatemala-hmun zongah  "World Hunger Relief" tizong in a rak kal fawn cang. #PassTheRedCup chungchangah Aguilera nih cun, "Rwanda leh ram dang i hngakchia duhnung tete ka hmuh hna i, ni tinin ka pawngah  an awm i, cubantuk mipawl nih cun vawlei cung rawltam i a um mi hna ngaihsak an hauh ning hi alet in kan nunnakah a ka theih ter tiah a ti. Hi ruangah hin mikip nih #PassTheRedCup# hi raintuan nak ah hin mitampi i tel ve dingin sawn nan si tizongah a chim fawn. Kan ṭanrual ah cun hi vawlei cung hngakchia relcawk lo, ti le rawl eiding nei lo pawl sinah ruahchan nak kan pek khawh tihi" tiah a chimchap.

Kum 2007 thok  khan World Hunger Relief nih hin  US $ million 85 reng lo tangka arak tuak chuah cang. Vawilei cung khua zakip ah eiding nei mi relcawlk sinah  eiding rawl chimcawk lo arak pek cang fawn. 

THEIH DINGMI: A hrimhrim in hi bantuk nu zohchunh thlak kan neih hi a sunglawi tuk nan ti ve cio lo maw, Kan nih zong a riantuan nak ah kan telpi khawh lo asi hmanhah, kan mah le kan in chungkhar cio ah  kan phak tawkte in, kan kiang le kap ah relcawk lo lungrethei vansang in, zing lei zanlei zei dah ka ei lai i, zei dah ka chuan lai ti hrimhrim in awlokchawng vansang mi an um zungzal tihi thei in, zangfahnak nun, zawnruahnak nun, mah t'anghma lawng sialtu si loin, mizawn aruat thiamtu si zong hi kan PATHIAN nih a kan cawnpiak mi le tuah ding i a kan ti mi zong a rak si, curuangah kan phak khawh tawk tein miharsa bomh hi tihhlah u sih, a hiar in a hiar tu situ hi i zuam u sih, BAWIPA nih pe law, cuticun pek in na um lai a kan ti kha philh hlah. Thinlung tak i na tuah na tuan, na pek asiah un zeitimhmanh an rethei lai lo ti hi ak chim ngam.

 http://www.vanglaini.org/thalai/22863#sthash.D81ytg5u.dpuf

"OBAMA NIH IRAQ MISUAL PAWL DOH DINGIN A HNA ATLA"

US President Barack Obama nih cun Iraq chaklei kam i um mi Islamist misual pawl cu raldohnak vanlawng in dodingah alung tling ti a chim, asinain Iraq-ah US ralkap pawl an thlah ti hna lai lo tizongah a chim chih fawn.Islamic State (IS) raldotu (fighter)- pawl cu phunhnam tlawmpal te an doh nak hna hmun in kham dingah tanlak asi canglai tiah a chim fawn, US  hawi le a duzawng pawl himte in um lo i, a derthawng(a namnuai) zawng i an colcangh ah cun US nih khah dingah a hna a tla ti asi. 

US ralkap pawl nih hin tihtak thlak in an do rih hna lo, a sinain hi misual VAUBEHA i khua a sa cuahmah mi mipi hrangah hin bomhnak zong an rak pek cang hna. Sunni Muslim lamhhruai mi IS  misual pawl nih hin  Iraq ram i Kristian tamnak khawpi, Qaraqosh cu an lak cang i, khawchung um mi, mi tampi zong nih an zam tak fawn cang tiah ati. Iraq chaklei ram zong an lak cuahmah rih ko tuzong ah ti si, khawchak lei um mi an  khawpi lian Mosul zong an kuttang ah an chiah fawn cang, Iraq khawpi Baghdad lak dingin heh tiah an do cuahmah lio asi fawn. 

United Nations nih cun IS misual pawl nin an ram lak cang mi bial:  Sinjar khua thawk in civil mi 200,000 hrawng cu hmunhim nak hawl in an zam cang ti asi, mi 50,000 hrawng cu ramlak ah an tang rih tiin a chim fawn. Obama nih cun IS misual nih Kristian pawl heh tiah an hrocer hna hnu ah Iraq cozah nih cun bomh dingin a sawm tiin a chim, US nih ralring tein mi tampi nih humhimnak tha le dam him te i an um khawh nak hnga theih khawh chungin ( tawon) mawhphurhnak lak aitim, tiah a chim fawn. 

 http://www.vanglaini.org/khawvel/22923#sthash.HsvYd8D2.dpuf

"NU PAWL NIH AN THEIH DING MI THIL PAWIMAWH"

Thil kan theih lo tuk  le ka hoiher nak a kauh lo tuk ruangah hin voi tampi cu  zei si ruara lem lo thil zongah hin kan nunnak ah voitampi cu kan tuar tawn, a chelcan le bangah cun kan nunnak tiang hmanh in kan hloh ton hihi a poituk tuk hringhren. Doctor cu ka silo nain, doctor lo in Bawipa nih akan pek mi kan mah theihkhawh nak le kan ruahnak zong hin tampi kan mah tein kan nunnak kan rak i chanh khaw ve, tihi kan theih dingah ahmaisa in ka van chim duh. Laitlang khawte chim lo khawpi lak i a tlang aleng mi,  tampi hmanh nih an theih lo ruangah an mah le mah harsatnak an hawl ko khi alo tawn, cucu zeiruang dah kan tiah cun kan thil kan theihnak le kan hawiher a rak kauh lo deuh ruangah hin arak si tawn. Nunih cun a nu sinak thlatin an neih tawn,   cu lio cante chung te i ei le in i ralrin lo nak ruangah an dam chung dam thathi lo in, an ngawr pitawn, mah hi lio cante chungah zeibantuk hla ei ding le ei lo ding ti kan i ralrin khawh nak dingah ah le, kan theih thiam khawh nak dingah..POINTS pa (7) thineih lio i ei lo ding mipawl van zoh usih atanglei bantuk in:

1.CHIPS

A tharhlamte kan titik  ah nu nih  thi an neih lio ah cun  ei le in ding an tuah cia mi thil pakhatkhat i rianhranh tuk ruangah si maw, rawltam celh lo tuk ruangah si maw, poisak lonak thinlung he an taksa damnak zawn van ruat tilo in ol thadok in an van ei hoi tawn. Tampi cu kan mah hrimhrim nih kan careless/ zei i kan rello ruangah asi tawn. Asinain hi kha zawnte ah hin na ruahnak lawng kha kalpi loin, nataksa kha daw thiam cu zong cu Bawipa bia he ai tlak mi asi t’hiamt’hiam. Hi can lio a hleice i ei lo ding mi pawl cu: (Chips cun eiding i an tuahmi cawhrawi tamtuk mipawl” khi a hrial i hrial ding an si fawn. Curuangah hi lio cante ah hin cun asi khawh chungin na eiin ah i ralring law, athar hlammi te eikhawh i zuam hi a tha. Cu lo cun daithlan ruangah chunglei tiangin aphing kho mi asi. Hi lio cante i athabik cu a tharhlam te mah ei ding te mah i tuah i ei colh hi atha cem asi, cite eizong i sum deuh ding asi fawn.

2. Sathau runhmi sa

Abik in sa,  thil dang zongah chiti tamtuk runhtuk i kio mi rawlmeh hei tibantuk, thiltlor deuh lampang hrimhrim cu a hrial i hrial khawh bak hi atha. Mah hi nih hin taksa sen ko in an tuahkhawh hleiah afak fawn, cucun thathi in thineih khawh lo nak asi. Curuangah cun satho atamtuk mi sa hrimhrim hrial khawh atha, na neih chung i sa ei lo in na um kho hrimhrim lo na ti asiah cun, malte in ei tum aw cuhmanh ah cun atheih ah cun ngate hi a tha.

       

3. LENGTHIL ZUAR MI

A ngaihte  tiah cun hi bantuk  thaw-ngai i (readymade) an tuah ciami van cawk i van ei hi a olsam ngai mi  thil asi, asinain vanchiatthlak ngaiin khi pawl khi a cheu cu chiti telh mi an si i, acheu cu sodium telh mi zong an asi fawn, hinih hin an cii chawhlehnak a donh hna i, an zahmawh tiangin harsatnak apek hna, zuram i thiar nak  tiangin nomh lonak/ harsatnak a pek hna. Damte le harhvang te i um na duh asiah cun atharhlam mi te (moh) ei i zuam law, lenglei thil zuatmi cawk le ei  uartuk hi tihnung ngai mi asi thineih lo ah cun, cucun dawr i an zuar napoh cawi in ei hlah. Na ei ding asi hmanh ah a tharlam mi te ei khawh i zuam, A thabik cu thineih lioah ei le in i sumkhawh tluk i thiltha a um lo.

 4.A THLUMTUK MI RAWL

Harhdam tele hmai panhte i um khawh na duh asiah cun Cakes, Cookeis, candies cun adang rawl thlumtuk hrimhrim pawl hi atheih khawh chung i hrial ding  lawng silo in a ei i ei lo khawh hi atha, athalo ngaimi an si, can sautuk zong asilo caah nataksa na ngandam nak ding asiah cun kan mah hrimhrim hi kan i pumpek ngam a hau, kan i  ( self- scrifice) ngam nak hi kan neih a hau. Thilthlumtuk einak in a chuak kho mi cu: hi zong hi thi thate neih khawh lo nak aphakter tu pakhat asi t’hiamt’hiam, cupinah hmaipanh tein um khawh asilo.( Fresh tein um khawh asi lo). Cuti thil thlum ei kan duh tuk asi hmanh ah ...Option cu...i thim ding mi cu..Mango,Melon, Peach hi pathum hi an si.

5. Ice cream, cheese and cream

Hi pawl zonghi arak huat tuk  mi an si ve t’hiamt’hiam hi lakah hin a hmaisa i kan van chim bantuk  nupawl na chunglei hrangah effect a um thotho curuangah hi pawl hmantlak i a cuang mi siseh nataksa na damlo nak ding hrang thil a si ti na theih phaw asiah cun hrial khawh i zuam hram hi atha. Mah hi ice craam le cheeses pawl na ei ruang i na chunglei harsatnak, zawtnak na neih phah ding nak cha cun nawlngai te i can tlawmpalte chung i sum le i rem cu na damcahnak na hriselnak ding asi khawh phawt ah cun i thim atha deuh hnga lo maw. Mah hi nai sum khawh lo hmanhah---Option—cu ICE CREAM sugar telh lo mi ei khawh asi. Cu zawng cu i sum khawh lo tuk bia ah khin asi.

6. Caffeine

Hi kaah hin ka van hmuh than mi le kan van theih than ding

 mi cu zeidah asi tiah cun Coffee dinnak in zeidah a thatlo nak um tiah cun thineih punghman lonak asi i, aipuan lonak zong asipinah thawh tein ih khawh asi loh. Thineh lio kherkher i din hi atha lo tuk mi asi caah theih men lawng silo in atak i zulhkhawh hi a tha. Cucun pakhat um rih mi cu zeidah si tiah cun (ENERGY DRINK ) hi  din lo ding asi, atha lo tuk mi pakhat asi.

 7. ZU (Alcohol)

A donghnak cemah cun zeidah asi tiah cun Zu din hi atihnung tuk mi asi ziah tiah cun thildang nak hmanh in alet in tihnung ti asi, Zu din ruangah thatlo nak cu zeidah asi tiah cun: Hnuk aphing ko, nupa sinak ruahnak feeling aloh ter, lu afahter, taksa athak, ruh khua cang an fak, duhduh tikah ih khawh si tifawn lo, tha adih, ruahnak tha  a um kho, zeihmanh thatho nak a um kho lo, thin atawi khun. Zudin nak hin a herh lo ah thi a tamter i harsat nak alet in a phurh ter hna. Atlangpiin nupawl a tam u nih hin cun thlatin thi an neih nak nih ai ken telmi hrimhrim pawl cu thintawi nak, holhkam chia chim hi an poisa lo ti zong asi. Lakphakti punghman te in i, zu le coffee lak in i thiar filim hi tuah le thei ding mi le zulh ding mi thil hna cu an si.

HI BANTUK CANAH ZEI BANTUK DAH NA EI CAK MI LE NA DUH CEM MI AN SI??

INTERNET TA KA VAN LEH CHIN MI ASI----------

ZEI TUAH PIAK DING DAH NA DUH??

Bible chang thim: (Mark 10:51-52)

“Jesuh nih cun, “ zeidah in tuah piak ning law na duh?” tiah a hal.  Mitcaw pa nih cun., “saya khua hmuh khawh t’han ka duh,” tiah a tiah a leh. Jesuh nih cun, “ Van kal kun,, na zumhnak nak nih an damter cang,” tiah ati. Chikkhatte ah khin khua cu a hun hmu i lam ah cun Jesuh cu a zulh.

Kan Bawipa Jesuh Khrih cu Judah peng le Galilee peng chungah Thawngt’habia chim le phuangin a um lio ah khuaruahhar  phunzakip atuah. Khawchia luhhnawh mi hna zong a damter hna. Mitcaw pawl khua a hmuhter hna i, kutke zeng pawl zawng adamter hna, mithi tiangin a thawhter. Cupawl dihlak cun ahlankan tein a rak i timh mi zong a si lem lo. A khualtlawn pah in a dinhmun i aherhning bantuk in a tuahmi hna khi an si. Mi bomh hau, mi rethei a bomh tik hna ah, mi theih ding le mah sunlawinak ah a hohmanh a bawm bal hna lo. A mah atuah le a t’uanning kel tein a tuah tawn ko.

Kan nitin nunnak chungah Bawipa zangfahnak kan co khawh nak hnga heh le chet tiah tiin le danglam ngai i va tuah len zong khi arak herh hlei lo. A Hlan kum thawnghnih lio  Jerecho lam lai arak kaltawn mi Jesuh cu tuchun nang le kei kan kalnak cuahmah nak zalam zongah hin kan ton khawh ve t’hiamt’hiam tihi kan theih t’han ding zongah ka duh.Kan mitnih a hmuh lo zongah kan pawngkam ah a thlarau thianghlim nih akan umpi zungzal tihi kan theih zungzal a herh. Khawika hmun kan va um hmanh ah kan thlacam nak in kan i peh zungzal kho tihi kan theih ding mi le kan nun i kan i nunpi ding mi thil ngaingai  ding zong asi. Kan mah nih kan theih le theih lo lawng asi i, kan nunnak he kan i peh zungzal khawh nak dingin akan tuah piak zungzal tihi kan theih at’ha.

Zei tuahpiak dah na duh ?? timi biahal nak he Bawipa Jesuh nih mitcaw Bartimai a hei panh bantuk in kan nih zong Bawipa Jesuh nih akan panh ve asi ti hi thei thei t’han hna u sih.

1). David fapa ka zangfah ko(Marka 10:47)

Mitcaw Bartimai nih khan Bawipa Jesuh kha misunglawi ngai pakhat ah a cohlan. Curuangah “David Fapa JESUH” tiah arak auh. Jesuh ratnak lam lei kha rak cuan in heh tiah a rau len ko ti kha kan hmuh Bible ah, Mi tampi nih cun hna na hnawk tiah daite in um ko ti zongah an rak  ti fawn. Asianin a daiduh bak loh  than chin lengmang in a au ti ka hmuh. Kan Bawipa Jesuh Khrih cu a mi le fapawl harsatnak le an aunak aw cu ngai in akan theih piak zungzaltu Bawipa asi. Khatluk miburpi tlak hmah i mipakhat au aw theih piaktu Bawipa nih cun thinlung mutil ngaingai i na aunak cu A hnung an chit siang hrimhrim lai lo ti hi ka theih dingah ka van duh ngai asi, asinain kan halning le asin i kan aunak au thawm hingaihtlak asi maw sio tihi kan theih herh tukmi asi.

2).Zeituah piak ding dah na duh?(Marka 10:51)

Bawipa Jesuh cu midang nih sir i an hnawl mi le zei i an rel lo mi , an nehsawh mi mitcaw Bartimai sin i aduhmi le aherhtuk mi khua a hmuh nak ding i a va panh bantuk khan kan nih sin zongah kan damlonak, kan cahlo nak, kan harsat phunphun bomding in kan sinah arak ve ti hi thei t’han hna usih a thar in. Jesuh kan sinah arak ve ti kan chim bantuk in kan herhmi chim thiamtu siding hi a biapi tuk lawmmam. Jesuh nih, “ Ka min in mi panih siseh, pathum siseh, nan umnak kipah kei zong ka um ve” tiah ati.(Marka 18:20). Jesuh cu thihnak teiin athawht’han cang i nizan, tuchun zongah ai thleng lo i, zungzal in a hmun zungzal. (Heb 18:8). Zungzal i a nung mi asi i, aliamcia mi kum 2000 lawng i arak cangvai mi Pathian asi lo. Tuchun, tuni tiang zong i a cangvai cuahmah mi Pathian asi.

3). Khua hmuh khawh than ka duh.(Marka 10:51)

Mitcaw Bartimai nih cun aduh mi hal khawh nak aneih cang caah thil zeidang nak hmanh in amah hrang i a herh cem mi hmuh khawh t’hannak kha a hal. Zeiruangah dah a hal tizong ka theih cio t’heu lai dah, kum zeimawzet khua rak hmu kho tilo in rak um nana ti cu, Bawipa kutchuak thilnung phunphun siseh, zohnung phunphun, zodawh phunphun si hna seh, ahleice a chuahpi a unau le nu le pa hmuh hrim a duhtuk t’heu lai dah ka ti. Mitcaw asibantuk in mi i rinh chan i um le kal hrimhrim hi a nengtuk cang t;heu lai dah tiah ka ruah. A mit nih khan khua rak hmu kho sehlaw cu mi rinchan a hau hnga lo. Curuangah cun anih i a herh cem mi cu khua hmuh khawh kha asi ko.

Tuni, tucan, ah kan nih zong Bawipa Jesuh Khrih nih, “ Zei tuah piak dah na duh?” tiin van kan hal ve cio seh law zeidah na rak hal ve hnga?? Kan herh mi hi zei hla si ti teh kan thei hnga maw, a halnak cang teh hi a thiam hna kan thiam hnga maw?? Biathlam 3:17-18 chungah, “ka rum ko,kaa za ko, zeihmanh ka bau lo, na ti. Asinain zeitluk sifak le zaangfah tlak dah nan si kha nan hngal lo, na si afak puan aih awk hmanh na ngei lo i na mit a caw. Cucaah ruahnak kan cheuh duh mi cu, kei mah sin in sui thiangtaktak kha ka caw law na rum lai. Cun na thuamnak ding le taklawngin na umnak ningzahnak, khuhnak  ding caah, thirang i  cawk fawn. Cun na mit thuh awk ah sii zong i cawk law cuticun khau na hmu kho lai.” tiah a um.Thlarau “lam”  fiangte i hmuh khawh hi kan herh bik mi asi kho men. Bawipa hmaiah kan sinak taktak kan i hmuh khawh asiah cun kan nun a kan danglam ter ko lai.

“Bia donghnak”

“A ho kan si hmanh ah kan nun chungah kan duhmi  a van tlin tiah PAUL nih cun, “T’hawnnak aka petu Khrih thawngin thil zeipoh ka tuah khawh ko hna.”(Filipi 4:13), ati khawh bantuk in kan nih zong nih kan ti khawh ve lai. Cuticun Pathian Thawnt’habia phuan khawh nak ding hrangah thazaang t’hawnnak thar kan nei t’han lai i, teinak suilukhum cu ka co khawh lai. A liamcia mi kum 200 i Bawipa Jesuh Khrih mitcaw Bartimai khuahmuh tertu nih khan nang le kan herh mi zong a kan bomh khawh ve ti hi athar in thei t’han hna usih. Lung retheih vansan nak le ngaihchiat khawhnak ram i leng mi kan si rih ko nain,  A rian kan t’uan khawh nak dingah kan mah le kan sining cio in a kan duh, akan hman duh. Bawipa pek huham t’hawnnak rinhchan in thlarau tlau tampi  a kehram i hruai khawh hi zumtu kan rian biapibik asi ti hi fiangte in kan theih a herh. Tangdornak he kan herh mi thei in Bawipa riant’uantu kan si cio khawh nak dingah a tharin kan zate hrangah Bawipa nih thlaw kan chuah cio hram seh.

"ZIL T'HATHNEM NAK"

1. Zil (cucumber) hi ti daat tampi ai tel mi a si. Kan taksa hrangah a herhbau  mi ti daat 96% a khahter khawh lawng zong si loin tur" poison" zong arak kan hlonh piak khawh ti a si.

2. Zil hi vitamin A le C a khahter khawh than  lawng si loin minung taksa schung i a sa mi a kiamtertu/ adaihtertu kho tu asi fawn. Cuhlei ah taksa a hninghno ter, a dawhter pinah thazaang zong avan ter khawh than.

3. Zil ei ruangah taksa chung i zawtnak a um ttheu mi zong adamter ti asi.

4. ZIL hi ih hlanah cini he ei sehlaw lungmih (ti cercur) kan ummi zong khi  a rehter khawh ti asi.

5. Zil hi kan taksa, kan thitha a dihcan zongah a khahchilh kho tu asi hlei ah kan tit hrangah zongah a tha khun cuang ti asi.

6. Zil hi ti daat tampi ai tel ruangah kan taksa i a herhlo mi riim/ tlawr (oil) pawl zong arak reh ter ti asi, kan nunnak hrangah arak kan bomhtuk, kan nunnak hrangah hawi thatuk arak si.

NA EITAM KHAWH CHUNGIN EI KHAWH I ZUAM, ASINAIN ZEIPOH HI A TAWK LE ZAWN CIO IN EI NING THIAM HI A THA.

Online News van leh mi asi.