Khrihfa hram aithawh, (Apistle) hnungzultu caan thokin evangelical timi hi ahram arak i thok ti zongin chim khawh zong asi ve ko. Martin Luther (1483-1546) ah hin Evangelical Khrihfabu hramthok nak taktak cu avan si. Kum 1700 hrawngi Evangelical cawnpiak hruaitu pawl hna cu: Jonathan Edwards, John Wesley le George Whitefiled te pawl an si. An cawnpiaknak hin mithinlungah naset tein rian at'uan. Kum 1990 hrawngah khan Khrihfabu dangdang Southern Baptist ah siseh, Assemblies of God ah siseh, Christian and Missionary Allience ah siseh, America Presbyterian ah siseh Evangelical Free Church ah siseh, Evangilism cawnpiaknak leiah nasa ngaiin ram alak. Vawlei cung ralpi II nak dongh lei ahcun Evangelical le Fundamental hi fiang tein avan lang kho, cuka i hruaitu cu: Dwight L. Moody, Billy Sunday le Billy Gramham tepawl an van si.
An danglambik nak:
- Zumtu diktak si ding cun, "piantharnak" apawimawh.
- Bible ahhin Pathian nih minungpawl theihter akan duh mi cu ait'ial, zumhnak kawngah siseh, cawnpiaknak lei kawngah siseh nawlngeitubik asi.
- Thangt'habia chim hi, pastor le Khrihfa upa pawl lawng nih chim dingmi an si loin, zumtu vialte nih kan tuah dingmi kan t'uan dingmi an si.
- Jesuh Khrih kan aiah vailamtah i athihnak le athawh t'hannak hi, kan nih minung pawl khamhnak kan hmuhkhawhnak um chun asi.
An Zumhnak Tlangpi Pawl:
- Bible: Bible bu 66 hi zumhnak le thiltinak lamah zumtu caah nawlngaihnak sangcem neitu asi. Biafang kip hi Pathian nih athawkkhumh mi asi i, ahramthok t'ialmi (orginal book) ahcun tihsual mi a um lo. Evangelical t'henkhat le bang nihcun (King James Version) lawng hi hmantlak le hmanawk asi titu zong cu an um ve.
- Pathian: Pa, Fapa le Thlarau Thianghlim pathum hi thumkomh Pathian asi i, an sinak ai tluktlang viar mi an si.
- Minung: Minung hi Pathian he muisam i khat in sersiam kan si, sermi thildang vialte cungah ngawlngaitu dingah chiah mi kan si fawn.
- Sual: Adam le Eve nih Pathian nawl an ngai lo i, Setan dehnak chungah an tluk ruangah Pathian lakah thil sual an tuah. Mi pakhat ruangah vawlei ah sual arak lut i, mi vialte nih sual an tuah viar, Pathian sunparnak an co ve kho ti lo. Sual man cu thihnak asi ti an zumh bak.
- Khamhnak: Jesuh Khrih tuarhnak le thihnak hi kan ai akan awh piaknak asi ruangah khamhnak caah thil herh mi asi. Minih, cu Jesuh Khrih tuarnak le thihnak, thawht;hannak cu azumh phot asi ahcun khamh asi. Cucun Jesuh Khrih thianhlimnak t'awmpitu asi ti an pom. Zumhnak ruang le zaangfahnakin khamh kan si ti an pom. Thiamcoternak cu zumhnak ruang le zaangfah zawnruahnak thilpek sunglawi asi. Zumtu pawl cu Thlarau nih apianthar ter i, athianhlimter tawn.
- Nehhnu Nun: Mi vialte hi taksa hrimhrim thawhter kan si lai i, cucun, Pathian biaceihnak kan hmaichon viar lai. Jesuh Khrih cu ka khamhtu ah apomtu cu Pathian sinah vanramah zungzalin an i din ve lai, Zum duh lo pawl cu zungzal helmei ah an kal lai.
Note: Rev. Vanlalrawna cabu base in ka van t'ial t'han mi asi.
No comments:
Post a Comment