Thursday, May 28, 2015

APPLE IN ZUMTUNUN CAWN DINGMI

Apple hi thei lakah thei hrisel le thaw timi lak i thei phunkhat asi ve. Mirang pawl le bang nihcun zeitin dah an chim tiah cun "An apple a day keeps the doctor away"  titiangin an rak chim..!!! Thei hrisel le thei thaw asi ruangah zumtu kan nun he vantahchunh dingzongah airem ngai tiah ka ruah, a zeizawn te ahhin dah zumtu nih kan i cawn dingmi asi ti van zohusih.
(1)A HAWNG- A hawng hi ei akan caktertu asi lawng si loin a dawhtertu asi fawn. Ahawng hi thawlotuk, eicak lotuk dingin lang sehlaw cu achung athawtnak taktak zong khi tepcaknak kan neih lo lawng si loin thawtein kan eikhawh ding khi a zumh um lem lo. Asinain ahawng dawhtukmi ruangah cun achunglei thawtnak tep le ei dingin mitampi cu ahruailut tawn hna. Cubantuk in kan nih zumtu zawng hi minih an tlikpah zongin an relkhawh mi nunzemawi, atak i nunpitu si usihlaw cu zumlotupawl khi zeitluk khin dek kan va hik khawh hna hnga!! Neih le chiah, tha le zaang tampi dihin Pathian ram kan ttuannak pawl asawt tuk lonak chan hi ahmante ahcun kan rak lang ning hi arak itum lotuk ve hrimhrim zong hi arak si. Lenglei kan langh ning zongah siseh mipi hip kho ding le duhum tein kan langhter, kan nunpi hi arak herhtuk fawn.

(2)ATAK(a chungsa)- Ahawngkheh hnuah cun atak, asaa, kan van eikhawh. Ahrisel lawng si loin, titampi a zawi chih, lungsite in khim koin eikhawh arak si. Kan zumtu nun cu fiantein an van hlathlai tikah cun atthatzia avan hmuh khawh lai i, zumtu nun cu tlei le puar tein a van tlaan khawh ve cang lai.

(3)A MU – Amu hi ei lo ding thil asi, atak, asaa eikhawh hnuah cun apple dang tampi eiawk a um tthan khawh nak hnga amu/aci cu cin tthan/tuhtthan ding asi. Cuticun apple dang tampi avan chuak tthan kho lai. Cuticun zumtu nun atak an tlaan, an zawh hnuah cun acii/amu atang lai i, hlonh men loin acinnak hmundik teah an cin tthan lai  i, tampiin atharin avan tlai tthan lai ding khi asi. Mah hihi Thawngtthabia phuandarh a umzia ding tak cu asi.

Apple itumtukmi bantuk hin Khrihfabu/zumtu cu mihmuhnak zawngah dawhtein, i telve an caknak hmun kan si awk asi. Zohmen in duhtawk men loin aduhumnak tlaan dingah kan van i telve i, atthatnak kan theih chin lengmang, tlei le khim tein Khrihfabu/ zumhnak luhcilh in, anuamhzia kan van theihkhawh chin lengmang fawn. Cukha hmunah lawngah i duhtawk/ i za loin a mu/acii arak um kher ruangah hin ruahnak arak tibuai vetawn, E khei!! Khirhfabu nihhin a nuamhnak lawng le aduhumnak lawnglawng tlaan mentu kan rak si hrimhrim lo tihi kan theih tthan dingah ka van chimchap duh fawn. Luangchuak ve ding khi kan si: tampiin theitlai chuahtu ding kan si tihi akan cawnpiak mi cu asi. Zumtunun Khrihfabu hi kan luhcilh lo i, lenglei lawngi a cuantu si loin, “Misur cu athurthur he” ti sawhsawh loin theitlai chuah kho ding tiangin luhcilhtu kan si hi a pawi mawh tuk hringhran tihi pakhat cio nih kan nunnak ah atharin theitthan hna usih tihi BawiKhrih min in kan sawm hna.